Elif Akol
Çölyak hastalığında beslenme
Çölyak hastalığı buğdayda gliadin, arpa da hurdein, çavdar da secalin de bulunan proteine karşı vücudun immün yanıt oluşturma halidir. Yulafın kullanılması tartışmalı da olsa dahi en önemli konu bulaşı riskinin yüksek olmasıdır. Glutensiz etiketli yulaf tüketilebilir. Çölyak hastalarının bağışıklık sistemi bu besinleri tehdit olarak algılayıp bağırsak hücrelerini yok etmeye başlar. İnce bağırsak da bulunan villus çıkıntıları zarar görür ve küçülür. Villus çıkıntıları zarar görmesi nedeniyle bağırsak emilim görevini yerine getiremez ve bununla birlikte karın ağrısı, karın bölgesinde şişlik, ishal, kas zayıflıkları vb. birçok belirtilerle kendini göstermektedir.
Doğum günü partileri, arkadaş toplantıları ve diğer sosyal aktivitelerde bulaşı riskini de göz önünde tutarak evden yemek götürülmelidir.
Gluten içermeyen hazır besinlerin Uluslararası Glutensiz Standartlar’a (WHO Codex Alimentarius) uygun olarak üretilmeleri gerekmektedir. Aksi halde çölyaklıların serbest besin listesinde yer alamazlar. Tam tahıllarda bulunan yüksek posa ve prebiyotiklerin diyetten çıkarılması tip 2 diyabet ve kalp hastalıkları riskini artırmaktadır. Özellikle çölyak hastaları, sağlıklı bireylerden glutensiz beslenmeyi tercih edenler ve romatizma gibi başka bir hastalık dolayısıyla glutensiz beslenmeye geçenler herkesin ilk düşünmesi gereken yeterli posa ve prebiyotik alımı olmalıdır. Bu sebeple meyve ve sebze tüketimlerini düzenli tutmaları ileride bu hastalıklara yakalanmamak için hayatidir.
Çölyaklı bireyler tahıl grubu olarak kinoa, karabuğday, sorgum, teff, amarant, mısır, pirinç ve glutensiz etiketli yulaf tükebilirler.
Gluten içeren birçok besinin diyetten çıkarılması yanında evlerde çölyaklılar için yapılan ayrı yemekler çocuklar için uyumu zorlaştırmaktadır. Çölyaklı çocuklar için mümkünse ayrı yemek hazırlanmamalıdır. Tüm ailenin birlikte tüketebileceği çölyaklılara uygun menüler hazırlanmalıdır. Aksi taktirde dışarıda arkadaşlarına göre farklı besinler tüketen çocuklar evde de ayrışma hissederek yalnız ve mutsuz hissedebilmektedir.
Çölyak hastalığında besin etiketi okumak hayatidir. Salçadan diş macununa kadar dışarıdan alınan tüm ürünleri glutensiz logosu gördüğümüz takdir de almalısınız. En başta bu ürünlere bakmak zor gibi gözükse dahi 1-2 ay içerisinde düzenininiz tamamen oturacak ve uyum süreciniz tamamlandığı için daha kolay bir hayat akışı seyredecektir. Güzel ve mutluluklarla dolu bir yaşam diliyorum
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.