Çölyak hastalığı gluten enteropatisi olarak bilinir. Buğday, arpa ve çavdarda bulunan gluten proteinine karşı vücudun intolerans göstermesi ile oluşan sindirim sistemi hastalığıdır. Çölyak hastalığı sürecinde gluten içeren besinler tüketildiğinde bağırsaklarda iltihaplanma olur ve vücutta alerjik reaksiyonlar görülebilir. Bu durum bağırsaklarda sindirimi sağlayan villus olarak adlandırılan tüysü yapıların bozulmasına; besinlerin emiliminin engellenmesine ve ince bağırsaklarda hasar oluşumuna neden olur.

Çölyak hastalığı kalıtsaldır ve çölyak hastalığı belirtileri herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Aynı zamanda insanlarda en sık görülen ince bağırsak hastalığı ve yaşam boyu süren tek besin alerjisi olarak da bilinmektedir. Eskiden kuzey-batı Avrupa’da nadir görülen bir hastalık olarak bilinmesine rağmen bu hastalığa günümüzde daha sık rastlanmaktadır. Dünya nüfusunun yaklaşık %1’inde çölyak hastalığı bulunduğu ve henüz tanısı konulmamış birçok çölyak hastasının olduğu düşünülmektedir.

Bu hastalığın tek tedavi yöntemi glutensiz diyetin uygulanmasıdır. Henüz bulunmuş diyete alternatif bir tedavi yöntemi yoktur. Glutensiz beslenme ömür boyu sürdürülmesi gereken bir tedavi çeşitidir. Gluten içeren uzak durulması gereken besinler;

• Buğday, arpa, çavdar ve yulaf gluten içeren tahıl grubu besinler arasındadır.
• Vitamin ve mineraller ile zenginleştirilmiş unlar
• Pastanelerde satılan kek, poğaça, börek gibi hamur işleri
• Tam buğday unu, graham unları, kepekli un , galeta unu
• Hazır çorbalar, hazır bulyonlar
• Müsli, kahvaltılık gevrekler, baharatlı pirinç karışımları ve krakerler
• Malt, malt aroması içeren bira, votka gibi içecekler
• İrmik, makarna, noodle bulgur, şehriye ve kuskusta da öğütülmüş buğday parçaları tüketilmemelidir.

Özellikle paketli gıdaların besin içeriğini okuyarak gluten içermeyen gıdalar alınmalıdır.