Uzun yıllardır ekonominin lokomotifi olan inşaat sektörü, konut fazlası ve yüksek faizler nedeniyle talebin baskılanması sonucu girdi maliyetlerindeki aşırı artışı fiyatlarına yansıtamıyor. TÜİK verilerine göre, 2016 başından Mart 2024 sonuna kadar TÜFE bazında birikimli enflasyon yüzde 693,8 (yaklaşık 7 kat) artarken, inşaat maliyetlerindeki artış yüzde 1.361,4’e (yaklaşık 13,6 kat) ulaştı. Bu dönemde inşaat sektöründe özellikle malzeme fiyatları hızla yükseldi. Malzeme maliyetlerindeki bu artışta, sektörde son yıllarda yaşanan vizyon ve konsept değişimi, nitelikli malzeme kullanımı ve ithal girdinin payının artması etkili oldu. Maliyetlerdeki hızlı yükseliş, yeni inşaat projelerinin başlamasını caydırırken, özellikle 2018'den itibaren yeni konut sayısında belirgin bir düşüş yaşandı.

“PİYASA DURGUN VE SATIŞLAR DÜŞÜK”

İnşaat sektöründeki son durumu ve maliyetleri gazetemize değerlendiren Şaban Topal İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Topal, sektörde ciddi bir durgunluk yaşandığını ve eleman sıkıntısının olduğunu belirtti. Topal, "Şu anda satışlarımızda genel anlamda bir durgunluk var. Özellikle faizlerin yüksek olmasından dolayı daireler ucuz fiyata satılarak elde edilen paranın bankaya yatırıldığını görüyoruz. Faiz geliri kira gelirinden fazla olduğu için bu tür girişimlerde bulunanlar var ama bunlar yanlış yapıyorlar. Bugün daire fiyatları ne kadar düşerse düşsün, birkaç gün sonra faizden alınan parayla daire alınamaz. Bunu vatandaşların düşünmesi lazım. Şu anda eleman bulamıyoruz, bulduğumuz elemanlar kalifiye değil. Bu eleman sıkıntısını çözmemiz gerekiyor. İnsanlar kahvede, sağda solda oturuyor, çalışmak istemiyor. Bu eleman sıkıntısı sadece bizim sektörümüzde değil, sanayi sektöründe de var. Satışlarımız düşük ve maliyetler yüksek olduğu için insanlar para bulamıyor, bu da sıkıntılar yaratıyor. Piyasa durgun ve satışlar düşük. Şu anda satanlar maliyetinin altında satıyor, bu da ileride başka bir sıkıntıyı doğuracak" diye konuştu.

“ÇİMENTO SEKTÖRÜ BİR KARTELİN ELİNDE BULUNUYOR”

Geçtiğimiz günlerde çimento fiyatlarına afaki bir şekilde zam yapıldığını ve bunun inşaat sektörünü olumsuz etkilediğini belirten Başkan Şaban Topal, "Maliyetlerin artmasındaki etmenlerden biri de çimento fiyatlarının aşırı şekilde artması. Burada bir kartel var ve bu kartel, istediği zaman istediği şekilde çimento fiyatlarına zam yapabiliyor. Şu anda döviz yerinde sayıyor, inşaat giderlerindeki enerjide zam yok ama çimentoya zam yapılıyor. Geçen günlerde çimentoya zam yapıldı ve bu da sektörü zor duruma sokuyor. Biz, (İMKON) İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu ve (KOMÜT) Konya Müteahhitler Birliği Derneği olarak elimizden geleni yapıyoruz ama yeterli değil. Maalesef bu kartelin eli çok güçlü. Dolayısıyla sektöre hükmediyorlar. Şu anda sektöre zarar verenler bunlar. 4 liradan 160 liraya çıkan çimento fiyatları var, bu çok aşırı bir zam. Beton fiyatları daha önce 80 liradan 2050 liraya yükseldi. Bu ortamda vatandaşlar nasıl ev alabilsin?" ifadelerini kullandı.

“MÜTEAHHİTLER ODA OLMAK İSTİYOR”

Konya’da inşaat sektörünün rölantide çalıştığını ve birçok firmanın belediyeden ruhsat almasına rağmen inşaata başlamadığını dile getiren Şaban Topal, “Yapı denetim sistemimizde ciddi sıkıntılar var. Bu sorunların acilen çözülmesi gerekiyor. Bakanlık şu anda bir torba yasa hazırlığında, ancak henüz yürürlüğe girmedi. Firmalar bizleri denetlemeye çalışıyor ve bu süreçte çeşitli zorluklar çıkarıyorlar. Talepleri çoğu zaman mantıksız ve sektörü büyük sıkıntıya sokuyor. Bu durum, insanların ev sahibi olmasını engelliyor. İnşaat sektörünün daha iyi organize olabilmesi ve sorunların daha kolay çözülmesi için sektörel bir oda kurulması gerekiyor. Birçok meslek dalının odası ve derneği var, ancak inşaat sektörünün yok. Biz sadece sosyal bir STK olarak çalışıyoruz ve bu yeterli değil. Müteahhitler olarak en büyük talebimiz bir oda kurulmasıdır. Konya’da inşaat sektörü olarak hızlı bir çalışma içinde değiliz. Belediyeden ruhsat alan birçok firma şu anda inşaata başlamıyor ve bekletiyor" şeklinde konuştu. ABDULĞANİ ÇİFTÇİ