Siyaset Bilimci ve Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz Güldandede Çeşmesi hakkında gazetemize açıklama yaptı.
Yaklaşık beş yıldır Konya'mızda bulunan ecdat yadigarı tarihi çeşmelerimiz hakkında araştırmalar yaparak, kamuoyunda ve sosyal medyada kültürel ve tarihi mirasımız hakkında farkındalık oluşturmaya çalışıyorum.
Bu kapsamda Topraklık Caddesi'nde bulunan ve Üçler mezarlığına ve Akçeşme ilkokuluna çok yakın olan 1924 yılında yapılmış 101 yıllık tarihi Güldan dede çeşmesi hakkında yerinde incelemeler yapmıştım. 2023 yılı Temmuz ayı içinde çeşmenin virane hale geldiğini, kirletildiğini, üzerine afişler asıldığını tespit etmiştim. Kamuoyuna yansımalar sonucu Şubat 2024'de Koski ve Karatay Belediyesi çeşmeyi bakıma alıp temizlemiş ve üst gölgelik çatısını tamir etmişti.
Tokgöz, Bu iyileştirmeye teşekkür eden bir mesaj yayınladım. Civardaki nargile kafelerin çeşmenin kullanımını engelleyen dekor, koltuk ve kirliliği ise geçen Ramazan ayında canlı yayında dile getirdim. Çeşmenin atrafındaki çevresel etkenlerle yaşadığı bu sıkıntıları da hem esnafın hem yerel yönetimlerin ilgi ve alakası ile aşılmıştı.
Ancak geçen perşembe günü Mevlana dergahı ve Üçler mezarlığında inceleme yaparken Güldandede çeşmesini de kontrol ettim. Maalesef tarihi ve kültürel miras unsuru çeşmenin yine sprey boya ile boyanmış olduğunu gözlemledim.
Tokgöz 1924 tarihli çeşmenin kitabesinde bu çeşmeyi yaptıranlara ve tamir edenlere kitabesinde hayır dileyen bir dua olduğunu belirtti. Anlamlı çeşme kitabesinde: “Sâhibü’l-hayrât ve’l-hasenât tarafından inşâ’ına azmedilen Gildan Dede / Çeşmesi bi-lütfihi Te’âlâ hitâm buldu Cenâb-ı Hak bu gibi âsâra teşebbüs ve yardım / edenlerin ömürlerini müzdâd eylesin âmin 1340-Zi’l-hicce 1342” satırları okunmaktadır. "Ömrü müzdad" demek ise "ziyade eylesin, artırılsın çoğaltılsın" anlamında dua edilmektedir.
Siyaset Bilimci ve Araştırmacı Yazar Ömer Tokgöz ecdat yadigarı tarihi eserlere özen gösterilmelidir. Bu tür sorunları tekrar tekrar yaşamamak için tarihi eserler kamera ile takip edilmelidir. Çeşmeyi tanıtıcı bilgi barkodu konulmalıdır. (QR kod)
Yasal olarak tarihi eserleri saldırılardan korumaya ve zarar verenlere yönelik hukuki yaptırımlar ivedilikle uygulanmalıdır. 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa göre öngörülen 5 bin güne kadar adli para cezası ve 2 yıl ile 5 yıl arasında hapis cezası uygulanması hususunda hem tespit yapılmalı hem de ilgili ve yetkili kurumlarca kamuoyuna bu konuda aydınlatıcı bilgiler verilmelidir.
HABER MERKEZİ