Sarayönü Ertuğrul Mahallesi Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Derneği tarafından 21 Mayıs 1864 Büyük Çerkes Sürgün ve Soykırımı anısına düzenlenen anma programına Sarayönü Belediye Başkanı Necati Koç, Dernek Başkanı Zeki Yıldız, Mahalle Muhtarı Kadriye Özer ve çok sayıda davetli katıldı.
İlk olarak saygı duruşu İstiklal Marşı ve Kuran’ı Kerim tilavetinden sonra söz alan Sarayönü Ertuğrul Mahalle Muhtarı Kadriye Özer anma programının düzenlenmesinde emeği geçenlere ve katılımcılara teşekkür etti. Ertuğrul Mahallesi Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Derneği Başkanı Zeki Yıldız ise konuşmasında 160 yıl önce yaşanmış büyük acıları anmak, unutmamak ve unutturmamak adına kendilerini yalnız bırakmadıkları için katılımcılara teşekkür etti. Yıldız; “Ne yazık ki bazı milletler vahşi politikalar yüzünden asırladır benzeri görülmemiş bir zulme maruz bırakılmakta ve soykırıma uğratılmaktadır” diyerek Katil İsrail’in dünyanın gözü önünde Filistin halkına zulmettiğini ifade ederek “Bizler de aynı acıyı yaşamış bir millet olarak Filistin halkının yanındayız” dedi.
Sarayönü Belediye Başkanı Necati Koç ise konuşmasında “Resmi olmayan rakamlara göre o dönem bir buçuk milyona yakın Çerkes kardeşimiz sürgüne tabi tutuldu. Yoldaki şartlar, salgın hastalıklar ve açlık gibi nedenlerle yaklaşık 500 bin Çerkes hayatını kaybetmiştir” diyerek tarihin en acı sarsıcı olaylarından biri olarak nitelendirilen ve insanlık tarihine kara bir leke olarak geçen Çerkes sürgününün üzerinden 160 yıl geçmesine rağmen bu hazin hadiseyi unutmadıklarının altını çizdi.
Konuşmaların sonunda 21 Mayıs 1864 yılında sona eren Rus – Kafkas savaşlarında şehit düşen atalarının anısına yaptırılan çeşmenin açılışı yöresel müzik ve atlı birlik eşliğinde gerçekleşti. Ardından günün anısına resim sergisi gezilerek Şalame (Bişi) ve helva ikram edildi.