Gıda İsrafı

Yıldız Uyanık

Nüfus artışına bağlı olarak gıda israfı da gün geçtikçe artmaktadır. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), dünyada üretilen toplam gıda miktarının %25-33’ünün israf edildiğini açıklamıştır. Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığının verilerine göre ise Türkiye’de her yıl kişi başı 93 kg yiyecek çöpe atılmaktadır. Özellikle dünyanın birçok ülkesinde insanlar açlıktan ölürken gıda israfı ile ilgili bu veriler insanlık açısından utanç vericidir.

Gıda israfı; tarladan evlere gelene kadar geçen süreçte birçok nedenden dolayı ortaya çıkmaktadır. Tarlada ürünün bilinçsiz hasat edilmesi, hasattan sonra yanlış depolanması, işletmelerde bilinçsiz temizleme soyma ve ayıklama yöntemleri vb. işlemler gıdanın daha insan tüketimine gelmeden israfına neden olmaktadır.

Ülkemizde gıda israfının en çok görüldüğü sektörler özellikle turizm yöresindeki otel ve restoranlar olsa da evlerimizde de gıda israfı gün geçtikçe artmaktadır. Restoran, otel, yemekhane gibi toplu tüketim yerlerinde çoğunlukla tüketici kaynaklı israf oluşmakla birlikte hazırlık ve depolama aşamalarında da israf meydana gelmektedir. Hazırlık ve depolama aşamasında eğitimli ve bilinçli personel ile gıda israfının önüne geçilebilir. Tüketici kaynaklı gıda israfını özellikle açık büfe hizmeti veren otel ve restoranlarda fazlasıyla gözlemlemekteyiz. Maalesef açık büfelerde tüketebileceğimizden fazla gıdayı almak artan yemeklerin çöpe giderek israfına neden olmaktadır. Öncelikle birey olarak israf bilincini kazanmamız ve tabağımıza tüketebileceğimiz kadar gıda almamız gıda israfının önüne geçebilir. Artık toplum olarak yiyebileceğimiz kadar tüketmeyi bir yaşam tarzı bir kültür haline getirmeliyiz. İşletmeler özellikle de açık büfe hizmeti veren sektörler gıda israfı ile bilgilendirme yazıları, gıda israfı görsel içeriklerle ile gıda israfına değinerek farkındalık yaratabilirler. Menülerde gıda israfının boyutlarını anlatacak notlarla müşterileri gıda tüketimi konusunda bilgilendirerek dünyadaki açlık sorununa değinip farkındalık yaratılabilir. Bunun yanı sıra işletmeler artan gıdaları çöpe atmak yerine belediyelerle organize olarak hayvanat bahçesine gönderebilirler.

Evlerimizde de gıda israfı gün geçtikçe artmaktadır. Özellikle bilinçsiz alışveriş yapmak, ne zaman ne tüketeceğini planlamadan alışveriş yapmak, aldığımız ürünü evde nasıl muhafaza edeceğimizi bilmeden yada yanlış muhafaza ederek bozulmalarını hızlandırarak büyük ölçüde gıda israfına neden oluruz. Meyve ve sebzeyi buzdolabında saklamak, ekmeği oda sıcaklığında ve hava almayacak şekilde muhafaza etmek, süt ve ürünlerini, et balık gibi ürünleri alışverişin sonunda satın alıp soğuk zincirini kırmadan direk buzdolabına koymak, sıvı yağ ve yumurtayı karanlık ve serin ortamda muhafaza etmek, reçel bal gibi ürünleri serin ortamda muhafaza ederek bozulmalarını önleyerek gıda israfının önüne geçebiliriz. Yine belirtmek gerekirse önemli husus neyi ne kadar tüketeceğimizi bilerek alışveriş yapmaktır. İhtiyaç fazlası gıdayı satın alıp bozulduktan sonra çöpe atmak evlerimizde yaptığımız en büyük gıda israfıdır. Toplum olarak ben tek başıma ne yapabilirim bilinci yerine dünyada insanların açlıkla mücadele ettiği günümüzde hem işletmeler olarak hem de birey olarak bilinçli tüketici olarak gıda israfının önüne geçebilirim mantığını benimsemeliyiz.

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.