Meram… Meram.. Meram.
“İstek ve Maksat” anlamlarında kullanılır genelde.
“Bizim Meram” ya da “Yeşil Meram” diye anılır hep dillerde. Zihinlerde ise, ‘Meram eski yol, Meram yeni yol’ diye kazılıdır hep yol tariflerinde bile. Her yol illâki Meram’a çıkar…
Konya’mızın merkez ilçelerinden olup, şehrin Güneybatısında kadim bir yerleşim yeridir. Meram asıl dillere destan ününü ve güzelliğini Selçuklular zamanında almıştır. Bu güzellikler, Karamanoğulları, Osmanlılar ve Cumhuriyet dönemlerinde artan bir cazibe merkezine dönüşmüştür.
Selçuklu Konyasını dışardan kuşatan surların, oniki kapısından biri Meram’a giden yola açılıyordu ve adı da “Meram Kapısı” idi.
Konya’nın efsunlu bir semtidir adeta; Meram.
Konya’nın ve Konyalının akciğeridir; onunla soluk alır, canlanır, yaşar, arınır ve serinler. Uzaklardan çok uzaklardan; “Baharat Yolu” ile Hindistan’dan; “İpek Yolu” ile Çin’den kalkıp gelen kervanların buluşma ve düğüm noktasıdır, aylarca süren zorlu yolculuktan sonra varılan Konya.
Meram’ın Mevlânalı asırları, Selçuklu başkenti Konya’nın kültür tarihine unutulmaz derin hatıratlar kazandırmıştır.
Gönüller Sultanı Mevlâna Celâleddin Rûmi’nin unutulmaz hatıraları arasında Meram’ın özel bir yeri vardır. O büyük Hak Âşığı da sık sık Meram’a gider, sohbet ve sema meclisleri kurarlardı. O, en coşkulu şiirlerini burada yazar, Çelebi Hüsâmeddin’in bağında can dostları ile birbirinden güzel aşk, mânâ, edep ve lâhuti konuların dillendiği ledünnî sohbetler yapardı.
Evliya Çelebi ise, Seyahatnamesinde gezip gördüğü bağlık bahçelik yerleri anlatırken Bağ-ı Meram ifadesini kullanır. Yani demek ister ki, Konya’nın Meram’ına benziyor
….Ve şöyle bahseder:
“Peçevi şehrinin Baruthane mesiresi,
Kırım’ın Sudak bağı,
İstanbul’un yüz yetmiş beşten fazla bahçe ve gülistanları,
Tebriz’in Şah-ı Cihan Bağı,
Konya’nın Meram mesiresinin yanında bir çemenzarı(çimenlik) bile değildir.”.
Şarkılara, türkülere konu olmuştur Meram Bağı. Sezen Aksu bir şarkısında:
Bu dem talan çağıdır
Yer ki meram bağıdır
Sen kıvır çevir rakkas
Bu hal dünya halidir
Diyerek anmıştır Meram Bağını.
Meram bir yeşillikler armonisidir sanki. Bir de Meram Deresi vardır ki sormayın gitsin. Derenin çevresinde Çam ağaçları, çay bahçeleri, dinlenme tesisleriyle gönülleri hoş eden mesire alanlarıyla bir başkadır. Yazın o kavurucu sıcaklarında bile gitseniz serin, çam kokulu, esintili, meşhur gül bahçeleriyle ve ormanlık alanların da rahat bir nefes aldırır size.
ALAVARDI(Alâ Vird), AŞKAN(Âşıklar), MERAM(İstek) ÜÇGENİ.
Tasavvuf büyükleri derler ki; Alavardıya ancak daim zikirde olarak ulaşabilinir Aşkan’a. Aşkan’a adı verilen merhalelerden geçilir. Taşı toprağı, sebzesi, meyvesi aşk ile meydana gelmiş, hamuru, çamuru aşktan yoğurulmuştur.
Nitekim Meram’a varmak için bu derecelerden geçmek gerekir. Öyle elini kolunu sallayarak gelinmez Meram’a, Meram’ını anlatmak için.
***
Konyalıysanız ve şehir dışına çıkmışsanız, Nerelisiniz? sorusuna cevaben: “Konyalıyım” derseniz şayet, size Meramdan bahsedilir mutlaka. Direkt: “Ben gitmiştim, Meram’a bayıldım, çok güzel, çok yeşildi” cümleleriyle karşılanırsınız.
Hemen peşinden de: “Meram’da gerçekten bağ var mı?” sorusu gelir.
Şimdilerde bu soruya, evet diyebiliyoruz. 2022’de Meram Bağı Projesi hayata geçirilen diğer pek çok Meram projesinden sadece biri. 18 bin metrekare içersinde aslına uygun örneklerden taş bina bir ev, yirmiye yakın 200 yıllık pelit ağacı, binden fazla asma üzüm, iki yüze yakın özellikle Meram’da yetişen meyvelerin seçilip oluşturdurulduğu bir bağ.
Meram Belediyesinin, 2022 yılı Meram için projeler ve birbirinden değerli yatırımlar yılı olmuştur. İmar düzenlemelerinden kentsel dönüşüme, eğitimden sağlığa, altyapı yatırımlarından, sosyal tesislere, kültürel çalışmalara kadar çok sayıda hizmeti hayata geçirmiştir.
2019’da göreve gelmiş ve hâlâ mevcuttaki görevi devam eden, kuvvetle muhtemel önümüzdeki yerel seçimden sonra da görevine devam edecek olan saygıdeğer başkanımız Mustafa Kavuş 2022 yılını “Yatırımlar Yılı” ilan etmiştir.
2019 seçiminde biz de her şey Meram için diyerek sahada koşturmuş, Meram için meram’ımızı anlatmaya çalışmıştık. Bir seçim dönemi daha geldi çattı. Aynı saha çalışmalarına devam edeceğiz.
Bu kadim zamanlardan beri süregelen köklü bir yaşam merkezi haline gelmiş ve bu yerleşimlere ev sahipliği yapması nedeniyle, çok bilinen ve sevilen bir yer olma niteliği kazamasına yol açmış olan, bu güzel Meram için her şeyin en güzelini ister ve dileriz.
MERAM VASFINDA GAZEL
Cennet Meramın bahçeleri neşe feşandır
Her saatı bin zevkle geçen cuy-i zamandır,
Çık her gece seyranına ettikçe gedavet
Her akşam esen rüzgarı bir bad-ı cinandır.
Mukbil suyunun var mı ki dünyada misali.
Her çağlayanı faslı ferahnâke nişandır,
Her gül dalının ziyneti bin bülbülü şeyda
Her bir bağının yosması bir şuh i cihandır
Fakir “yine hısranla senin andığın afet.”
Cennet meramın “koncası bir yosma cıvandır”
Fakir USMAN
***