Gödene mahallesi/köyü kadim yerleşim yerlerinden olup, Frigler, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı döneminden izler taşıyan otantik bir yerleşim yeridir. Gödene köyü alt kısmında bulunan Hisarlık mevkisindeki kale kalıntıları milattan önce 3 binli yıllara kadar uzanmaktadır. Bu dönemlerden kalma arkeolojik kalıntılar ve nekropol alanları vardır. Osmanlı döneminde yapılmış merkez camisi 1867 yılında Sultan Abdülaziz döneminde yapılmıştır. Cami ahşap direkli olup ahşap çatısı ile yöreye özgü ahşap işçiliğini yansıtmaktadır. Merkez camisi minber, mihrap, kürsüsü yekpare çam ağacından lale ve sarmaşık motifleriyle donatılmıştır. Merkez camisi ile birlikte tarihi eserler olarak halen virane durumdaki Çelebi çeşmesi, Çerçeve çeşmesi ve Hisar çeşmesi dikkat çeker. Kerpiçten yapılma tek katlı ve iki katlı Gödene evleri Konya evlerinin yaşayan son temsilcilerindendir. (https://konyabakis.com/yerel/konyada-tarihi-cerceve-cesmesi-alarm-veriyor-28945h)
Yöredeki ahşap direkli tarihi Gödene merkez camisi hakkında ilk araştırma dosyasının hazırlanması, tarihi Abdülvahit Çelebi çeşmesinin yerinin bulunması, Hisarlık çeşmesi ve Çerçeve çeşmesi hakkında ilk sosyal medya yazılarını acizane tarafımdan hazırlanmıştır. Konya basınında yöredeki bitki örtüsünün endemik karakteri ve şafak manzarası çekimlerinden oluşan açıklayıcı bilgiler de yine ilk kez tarafımdan hazırlanmıştır.
Gödene yaylası temiz havası ve tatlı su kaynakları ile ayrıca organik ve tabii bir yerleşim yeridir. Tarihi olan ile güncel olanın iç içe olduğu modern bir yerleşim yeridir. Bir yanda toplu konutlarla bezeli 5 bin haneden oluşan Toki Türkleri vardır. Öte yanda kadim Gödene köyü sakinlerini bir araya getiren Konya'ya 20 km uzaklıkta önemli bir uydu kenttir.
2009 yılından beri TOKİ Türklerinden bir fert ve aile olarak Meram ilçesi Gödene mahallesi Toki konutlarında yaşıyorum. Gödene yaylası coğrafi olarak dümdüz Konya ovasına göre topoğrafik açıdan 300-400 metre yüksek bir rakımdadır. Bu nedenle Gödene yaylasında doğal bitki örtüsü flora fauna yönünden çeşitlilik gösterir. Endemik vatan ve aromatik vatan karakterleri yönünden bakir ve zengindir. İklim olarak ise kışın sert bir havası ve ayazı boldur. Kar yağışı olarak yeri gelir diz boyu kar yağar. Yazın ise esintili ve bol rüzgârlı geçer Gödene bu yüzden Konya’nın havası ve suyu en temiz bir yerleşim yeridir. (https://www.sabah.com.tr/yazarlar/akoz/2011/04/05/toki-turkleri-kim-bunlar)
Bu bağlamda Gödene' de şafak en güzel şekilde izlenir. Otantik karakterli Gödene evleri Konya evleri içinde yer alır. Gödene’ye has güvercinleri de not edelim. Baharı en erken hisseden bir vadi içinde olmamız Gödene için ayrı bir avantaj ve imkanlar sağlıyor. Geleneksel olanla modern olanın harmanlandığı bu yöreyi özgün haliyle yaşatmak gerekiyor. Konya denince gösterilecek pastoral bir hayat ve doğal çizgiyi ve tarihsel dokuyu görebileceğimiz bir yerdir. Yöreye özgü konuşma, şive tarzı ile asker uğurlama, düğün dernek işleri devam etmektedir. Gödene insanları tarım ve sanayiye olan katkıları ile tanınırlar. Yörenin iklim ve doğasından dolayı özel aroma ve tat içeren badem, kayısı, alıç, kara/siyah ve kırmızı dut ağacından dimnit ve büzgülü üzüm çeşitleri meşhurdur. Gödene köyünün yerlisi insanlar ve modern Toki konutlarında yaşayan insanlar olarak bu değerlerin farkında olmaları ve korumaları gerekiyor. (https://konyabakis.com/yerel/konyada-mehtap-altinda-asker-kinasi-28692h)
Gödene parkı 30 bin M2 büyüklüğü ile Meram Gödene yaylasında ikamet eden insanların nefes aldığı, dinlendiği ve gezinti yaptığı ortak dinlenme alanı olarak önemli bir yer tutuyor. Kış mevsimine geçiş evresinde sonbaharın son demlerini yaşadığımız şu günlerde Gödene parkındaki çınar ağaçlarının muhteşem görüntüsü ve yaprak dökümü ile harika bir manzara oluşturuyor. Sonbahar mevsimi bu anlamda Gödene yaylasında muhteşem manzaralar oluşturmaktadır. Parkta çınar ağaçları ile birlikte ıhlamur ağaçları, ateş dikeni, süs amaçlı elma ve armut ağaçları parkta özel bir ambiyans kazandırıyor. Yaylanın genelindeki endemik bitkiler ile harika bir görünüm sağlıyor. Eğimli topografya nedeniyle parkın üst tarafı ile alt tarafı arasında yaklaşık 50-75 metre arasında yükseklik ve kot farkı bulunuyor. Gödene Toki konutlarının bulunduğu alanlarda ise Konya’dan 250-400 m kot farkı rakım yüksekliği bulunuyor. 1000 metre yükseklikteki ovada şafak vakti doğan güneşi toplu iğne başından en yüksek noktaya kadar yükselişi harika biçimde izlenmektedir. Bu anlamda güneşin doğuşunun izlenebildiği dikkat çeken nadir ve özel bir konuma sahiptir.
Bu havali Meram ilçesinin havası ve suyuyla ve mermeri ile meşhurdur. Gödene mahallesinde halen Toki konutları ile birlikte kadim Gödene köyü sakinlerinden oluşan 8 ayrı toplu etapta ve hobi bahçeleri ile birlikte 6 bin konut ve 20 bin nüfusa hitap eden tek yeşil alan ve peyzaj burasıdır. Konya’da emeklilere özel tek toplu yerleşim yeri Gödene tepesi eteklerinde bulunmaktadır.
Meram İlçesi kadim Gödene mahallesi TOKİ konutları ile birlikte 6 bin hane ve 20 bin nüfusu ile Konya'nın yeni bir yerleşim alanı ve cazibe merkezi olmuştur. Meram Gödene mahallesi Toki kayıtlı nüfus sayısı ile Konya'nın 15 ilçesinden daha büyük bir nüfusa sahiptir. Hüyük, Altınekin, Doğanhisar, Hadim, Çeltik, Güneysınır, Emirgazi, Taşkent, Tuzlukçu, Akören, Derebucak, Ahırlı, Halkapınar, Derbent, Yalıhüyük ilçelerinin nüfusu Gödene mahallesinden çok küçüktür.
Gödene mahallesinde halen bir sağlık ocağı, 112 acil, orta ölçekli 2 market ve üç harfli marketlerin birden fazla satış noktaları, 3 ilkokul, 2 ortaokul, 2 imam hatip lisesi, 1 itfaiye merkezi, otobüs hareket merkezi ve 1 arama kurtarma ve sosyal yardım anlamında yeni faaliyete geçen Mürettebat arama kurtarma ve yardım merkezi bulunmaktadır. Yeni yerleşim yeri olmanın getirdiği sağlık, ulaşım ve güvenlik gibi hizmetler ve yerel yönetim hizmetleri gelişerek devam etmektedir.
Gödene Muhtarlığı resmî kurumlar aracılığıyla hizmetlerin gelişmesi için yoğun gayret göstermektedir. Ancak Gödene parkı içinde yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kapsamda 30 bin M2 alan içinde binlerce insana dinlenme imkânı sağlayan Gödene parkı içinde uygun bir yere WC, lavabo ve çeşme yapılması da acil ihtiyaçlar arasında bulunmaktadır. Kadınlar, yaşlılar, çocuklar, öğrenciler için 1 km bandında ve eğimli arazide bulunduğu için el yüz yıkama ve su içme ihtiyacını karşılamak üzere en az iki çeşmeye ihtiyaç vardır. Özellikle uzun zamandır âtıl duran kırık dökük iki büyük havuz zemini ve iç aydınlatmaları ve fıskiyeleri yıpranmıştır. Havuzların Meram belediyesince tamir edilmesi, fıskiyelerinin aktif olarak çalışmasının sağlanması toplum yararına bir adım olacaktır.
Park içindeki kameriyeler olmakla birlikte adet olarak çok az olup ihtiyaca yetmemektedir. Sayılarının artırılması genç, ihtiyar, erkek, kadın ve çocuklar gibi grupların parktan daha rahat yararlanmasına hizmet edecektir. Parkta bulunan gençlerin basketbol ve futbol oynadığı bir adet basket potası bulunmaktadır. Sportif hareket alanlarının artırılması gençler için yararlı olacaktır. Ayrıca emekli konutlarının altında kalan harabe vaziyetteki basket sahası yenilenmelidir.
Birinci etabın üstünde yer alan eski bahçeler mıntıkası ile vadi olan kısma yerel yönetimler tarafından bir park kompleksi yapılmalıdır. Bu alanda mevcut bademlik, ceviz ve iğde ağaçları ile bütünleşik biçimde kameriyeler, mescit, WC ve yürüyüş alanlar içeren bir rekreasyon alanı şeklinde düzenlenmelidir. Bu alan özellikle TOKİ konutlarında yaşayan insanlar ve yöre insanının mesire alanı ve piknik alanı gereksinimini karşılayacak bir konumdadır.
Bu bölgede kadim bir maden ve mineral özelliği olan Gödene mermerinin çıkarıldığı en yüksek kısımlarda terkedilmiş mermer havzaları gölet yapımına müsaittir. Rasathane ölçeğinde olmasa da bir doğal yaşam parkuru ve astronomik gözlemler yapılabilecek niteliktedir. Temiz hava ve oksijen terapisi alınacak, endemik bitkiler ve keklik, ibibik kuşu, atmaca, tilki, sincap gibi hayvanların doğal ortamda gözlemlenebileceği bir ambiyansa sahiptir. Konya'nın ikinci Akyokuş bölgesi ve Konya ovasının seyir terası Gödene tepesidir.
Gödene tepesi ve yaylası yöredeki insanlar için doğal terapi alanıdır. Konya'nın 20 km. ötesinde bulunan bu doğal ortamı bir rekreasyon alanı, dinlenme alanı ve doğal şifa alanı olarak ele almak mümkündür. Özellikle yürüyüş, dağcılık ve bisiklet sporu açısından değerlendirilmeli ve astım, bronşit ve solunum yolları tedavileri için sağaltıcı bir organik yaşam alanı olarak korunup kontrollü bir yapılanma ile hizmete sunulmalıdır. Gödene tepesi ile anayol hattı arasında yaz ve kış mini teleferik ve kayak pisti kurulması da mümkündür. (https://konyabakis.com/yazarlar/omer-tokgoz/safak-vakti-sana-bir-tepeden-baktim-ey-konya-1302#google_vignette)
Gödene mahallesi 20 bin nüfusu ile bir uydu kent olmanın avantajları yanında sosyal ve kültürel açıdan ise dezavantajlı durumdadır. Özellikle sosyal ve kültürel açıdan toplantı salonu ve mekân eksikliği olmamasına rağmen kültürel sığlık ve sosyal yalnızlık yaşanmaktadır. 15 yıldır Gödene’ de yerel yönetimler ve kültür müdürlüğü gibi kuruluşlar tarafından hiçbir sanatsal etkinlik, sinema gösterimi, imza günü, seminer ve konferans türü etkinlik yapılmamıştır. Şehir merkezine olan 20 km. uzaklık ve toplu ulaşım zorluğu nedeniyle insanlar Konya’da düzenlenen etkinliklere gidememektedir. Gödene’ den Festival, şenlik, sinema günleri, kitap fuarı, sanayi fuarı ve Mevlâna ihtifali ve Aşıklar bayramı gibi etkinliklere katılım yok denecek kadar azdır.
Bu nedenle yerel yönetimlerin kitap fuarı ve Mevlâna ihtifali ile her hafta düzenlenen sema etkinlikleri gibi programlara taşımalı sistemle kişileri götürüp getirmeleri önemli bir adım olacaktır. Mesela 15 ilçeden fazla nüfusa sahip Gödene mahallesinde şehir konferansları bağlamında programlara yer verilmelidir. Sanatçılar ve yazarlarla düzenlenen söyleşi ve imza günlerinden bazıları burada yapılmalıdır. Konya Büyükşehir belediyesi mehter takımı Gödene’ de düzenli aralıklarla konser vermelidir.
Emekli konağı doğrudan bu amaçla yapılmadığı ve küçük olduğu için yetersiz kalmaktadır. Konya Büyükşehir belediyesi ve Meram belediyesi iş birliği ile Gödene mahallesine yeni bir mahalle konağı yapılmalıdır. Mahalle konağı konsepti içinde kültürel ve sportif faaliyetlere, emekli konağına ve sosyal etkinliklere uygun bir yapılanmaya gidilmelidir. Harabe durumdaki tarihi Abdülvahit çelebi çeşmesi ivedilikle restore edilmeli ve Gödene parkı içinde uygun bir yere taşınmalıdır. Tarihi Çerçeve çeşmesi ve Hisarlık çeşmesi temizlenmelidir. Gödene tarihi ve doğal açıdan turistik gezi rotalarına dahil edilmelidir. (https://konyabakis.com/yerel/tarihi-ve-kulturel-miraslarimiz-yok-olmasin-9598h)
Dile getirilen bazı ihtiyaçların her zaman Gödene mahallesi sakinlerinin yanında yer alan Meram Belediyesi ve Konya Büyükşehir belediyesi tarafından peyderpey çözümleneceği kanaatindeyim. Bu yönde atılacak adımlar yerel demokrasi ve yönetişim açısından Gödene halkının ortak ihtiyaçlarına önemli bir katkı ve çözüm olacaktır. Meram belediyesi tarafından yapılan sonbahar mevsimi nedeniyle ağaç budama, bakım çalışmaları ve park düzenlemeleri için Gödene sakinleri olarak müteşekkiriz. Değerli okuyucularımı Gödene yaylasının dört mevsim ayrı bir güzelliğe sahip olan pastoral güzelliğini gözlemlemek üzere bu yaylayı gezi rotalarına dahil etmelerini tavsiye ediyorum.