Konya Akşehir ilçesinin Milli Mücadele yıllarında “Batı Cephesi Karargâhı” olarak kullanılmış, büyük zaferle sonuçlanan Kurtuluş Savaşında ordumuza önemli bir üs görevi görmüştür. Akşehir’in dışında Konya’nın Ereğli ilçesi de savaş döneminde ordumuz için kilit bir role sahiptir. Milli Mücadele döneminde Ereğli ile ilgili detaylı bilgiler Kurtuluş Savaşının önemli komutanlarından olan Ali Fuat Paşa’nın (Cebesoy) anılarında yer almaktadır.
Ali Fuat Cebesoy Ereğli, Pozantı ve Niğde halkının işgalci kuvvetlere karşı verdiği mücadeleyi anılarında yer vermektedir. Bundan dolayı paşanın anıları Ereğli hakkında bilgi veren birinci kaynaklar arasında yer almaktadır. Ali Fuat Paşa Mondros Mütarekesi imzalandığında 20. Kolordu Kumandanlığı’na asaleten ve 7. Ordu birliklerine de vekâleten komuta ediyordu. Mustafa Kemal Paşa’da Yıldırım Orduları Komutanı idi. O dönem İngilizler işgal ettiği İskenderun boşaltılmasını talep etmekteydi. Hatta İngilizlerin tehditlerden dolayı Adana vilayeti Pozantı’ya kadar boşaltılmıştı. Bunun üzerine Ali Fuat Cebesoy 20. Kolordu’yu zor şartlar altında Torosları aşarak önce tren ile Niğde’ye daha sonra kara yolu ile Ereğli, Kırşehir üzerinden de Ankara’ya nakletmiştir. Ereğli’ye gelen Ali Fuat Paşa anılarına şu notları düşer:
“1919 yılı Mart ayı başında İstanbul’dan Konya’ya ve burada bir iki gün kaldıktan sonra 20. Kolordunun karargâhı bulunan Konya Ereğli’sine geldim. Konya’da ordu müfettişi unvanıyla bulunan Mersinli Cemal Paşa ve 12. Kolordu Komutanı Miralay Fahrettin Bey’in (Fahrettin Altay), Vali Cemal Bey’in menfi hareketlerine mâni olmadıklarını görmüştüm. Halka hâsıl olan endişeleri bertaraf etmek için adı geçen iki kumandan arkadaşımla görüşmek ve bunlara salim bir istikamet vermek istiyordum. Konya’daki bir iki günlük ikametim çok faydalı olmuştu. Ancak sonraları Mersinli Cemal Paşa’nın buradan ayrılması Vali Cemal taraftarlarının işine yaramış, vatandaşlar arasına nifak sokan bozguncu faaliyet tekrar başlamıştır.”
Ereğli, Pozantı ve Niğde halkının işgalci kuvvetlere karşı verdiği mücadeleye de değinen Ali Fuat Paşa anılarında şu ifadelere de yer verir:
“Kilikya mıntıkası tarafımızdan tahliye edilmeden evvel yapılmış olan Millî teşkilat ve mukavemet hazırlıklarına Yirminci Kolordunun birçok güzide zabitleri oralarda bırakmak suretiyle bilfiil iştirak ettirilmişti. Bunların sonradan Kilikya’nın kurtuluş savaşlarında birer öncü rolü oynadıklarını ve kahramanca dövüştüklerini duyduğum zaman ne kadar sevinmiştim. Konya Ereğli’si, Pozantı ve Niğde halkı daha 1919 Nisanında Adana’da başlayan İngiliz, Fransız ve Ermenilerin taşkınlıklarından o kadar çok galeyana gelmişlerdi ki, bize müracaatla silah ve cephane isteyerek vatandaşlarının imdadına koşmuşlardı. Hakikaten daha o zaman başlamış olan Ereğli, Pozantı ve Niğdelilerin Millî hareketleri, sonra Adanalıların da katılmasıyla harikalar yaratmıştı. İşte bu galeyanlar bu havalideki Millî teşkilata ve hazırlıklara birer başlangıç olmuştu. Konya Ereğli’si, Pozantı ve Niğde halkı daha 1919 Nisanında Adana’da başlayan İngiliz, Fransız ve Ermenilerin taşkınlıklarından o kadar çok galeyana gelmişlerdi ki, bize müracaatla silah ve cephane isteyerek vatandaşlarının imdadına koşmuşlardı. Hakikaten daha o zaman başlamış olan Ereğli, Pozantı ve Niğdelilerin Millî hareketleri, sonra Adanalıların da katılmasıyla harikalar yaratmıştı. İşte bu galeyanlar bu havalideki Millî teşkilata ve hazırlıklara birer başlangıç olmuştu.”
Canını dişine takarak işgalcilere karşı mücadele eden ve bize bu cennet vatanı emanet eden Milli Mücadelemizin bütün kahramanlarını saygı ve rahmetle anıyorum…
Kaynak: https://politikkalem.com/tarih/turkiye-tarihi/ali-fuat-cebesoyun-anilarinda-eregli/