Sevgili okurlarım bu hafta gelen soğuk hava etkisiyle artışa geçen soğuk algınlıkları dilimiz de C vitamini almalıyım döngüsünü oluşturuyor. Bir de birlikte inceleyelim şu C vitaminini…
Vücuttaki tüm deri, kemik, kas, tendon, ligamentleri adeta bir tutkal niteliğinde bir arada tutan dokular arası bir proteini kolajenin sentezinde ve kullanımında görev almaktadır.
C vitamini güçlü bir antioksidan olması nedeniyle kansere karşı güçlü bir önleyici olmakla birlikte damar içi hücrelerinin ve LDL kolesterolün oksidasyonunu önleyerek koroner kalp damar hastalığı riskinden korumaktadır. Kolajen sentezi görevi yanında serbest radikalleri azalttığı için de cilt sağlığı, cilt lekelenmeleri için oldukça önemlidir.
Kilo almada C vitamininin etkisi ise serbest radikallerin kötü beslenmeyle aşırı derece de artması sebebiyle besini yakma yetisi azalmaktadır. C vitamini dahil tüm antioksidan içerikler bu görevlerde yetki almaktadır.
Hastalık süreçlerimizde C vitaminin bağışıklığı güçlendirme yetisinden daha çok artan serbest radikallerin temizliğinde etkindir.
C vitamini gözde yüksek miktarda bulunur. Güneş ışınlarının gözde oksidatif stres oluşturmasını önleyerek lensi korur. Katarakt gelişimini geciktirir.
Kılcal kan damarlarının kuvvetli olmasını sağlar. Alınan ufak darbelerde kanama olmaz. Vücudumuzun daha hızlı morardığını fark ediyorsanız C
vitamini alımınızı gözden geçirmeniz gerekmektedir.
Yara ve iltihaplanmaya karşı etkinlik gösteren steroidlerin sentezinde görev almaktadır.
Meyvelerin kararmasını, yağlı besinlerde acılaşmayı önlemektedir. Ekmek yapımında glutenin iyi oluşabilmesi için kullanılmaktadır.
Gereksinim ve Kaynakları
C vitamini en dayanıksız vitamindir. Havadan bile hemen okside olur. Bakır ve demir oksidasyonu arttırdığı için bıçak kullanımı minimum olmalıdır. Kurutulmuş besinlerde gölgede dahi kurusa C vitamini özelliğinden faydalanmamız artık mümkün değildir. Suda erimesi nedeniyle sebzeleri kısa süreli haşlayıp suyuyla tüketmeliyiz. Sebze yemekleri buzdolabına girerse vitamin kaybı çok fazla olmaktadır. Sebze yemekleri 2. güne aktarılmamalıdır.
Hızlı olan kaybı sebebiyle Türkiye de önerilen düzey 90mg/gün dır. Enfeksiyon, yaralanma, yanma gibi stres dönemlerinde, laktasyon ve gebelik sürecinde gereksinim artmaktadır. Sigara tüketiminde önerilen düzeyin 2 katı alınmalıdır. C vitamini çoğu meyve sebzede bulunur. Yoğun bulunan meyve ve sebzelere örnek vermek gerekirse 1 tabak karalahana yemeği, 1 tabak karnabahar yemeği, 1 tabak ıspanak yemeği, 1 orta boy greyfurt, 4 adet orta boy mandalina, 1 büyük boy portakal, 7 adet orta boy yeşil sivri biber, 3 orta boy domates, 2 adet limon, 10 dal maydanoz günlük alım düzeyini karşılamaktadır
Aşırı C vitamini alımının bağırsaktaki asiditeyi arttırması nedeniyle B12 emilimini azaltmaktadır. Aşırı doz okzalat ve üre taşı oluşturur. Doktor tavsiyesi olmadan C vitamini takviyesi alınmamalıdır.