- 13 Mart 1910'da İstanbul'da dünyaya geldi.
- Vakit, Haber, Son Posta gazetelerinde röportaj yazarı, çevirmen, düzeltmen olarak çalıştı.
- 1933’te Kenan Şahabettin, İdris Ahmet, Ziya İlhan, Yakup Kadri, Nuri Tahir, Ertuğrul Şevket, Fakih Özden ve Arif Nihat Asya gibi yazar ve şairlerle "Geçit" adlı bir edebiyat dergisi çıkardı.
- Yorgun Savaşçı ile Yunus Nadi Armağanı'nı, Devlet Ana ile Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'nü kazandı. Kemal Tahir, 1968'de aldığı davet üzerine SSCB'ye gitti.
- 1970’te akciğer ameliyatı geçiren Tahir, 21 Nisan 1973'te geçirdiği bir kalp krizi sonucu İstanbul'da yaşamını yitirdi. Cenazesi, Sahrayıcedit Mezarlığı'na defnedildi.
Roman Esir Şehrin İnsanları (1956) -1
Esir Şehrin Mahpusu (1962) -2
Yol Ayrımı (1971)-3
Yediçınar Yaylası (1958) -1
Köyün kamburu (1959) -2
Büyük Mal (1970) -3
Hür Şehrin İnsanları (1974)
Sağırdere (1955) - 1
Körduman (1957) -2
Rahmet Yolları Kesti (1957)
Kelleci Memet (1962)
Yorgun Savaşçı (1965)
Bozkırdaki Çekirdek (1967)
Devlet Ana (1967)
Kurt Kanunu (1969)
Namusçular (1974)
Karılar Koğuşu (1974)
Damağası (1977)
Hikaye Göl İnsanları (1955)
Senaryo Haremde Dört Kadın (1965,
Halit Refiğ ile birlikte) Mektup Kemal Tahir'e Mapusaneden Mektuplar (Nazım Hikmet'le yazışmaları)
- Bir millet için kadınların fonksiyonu nedir?
- Bir milletin kadınları, erkeklerle aynı safta dövüşe girerlerse O milleti yenmek hiç mümkün olur mu? Hangi millette erkekler, kadın yardımını küçük görmüşlerse, o memleket mahvolmuştur.
- Bazı insanlar sevdiklerini nasıl değerlendirirler?
- Bazı insanlar, sevdiklerini, belli bir çevreyle beraber değerlendirirler.
- Kitap olmayınca ne olmaz?
- Kitap olmayınca aktan kara, eğriden doğru ayrılmaz.
- Kitapları okuyanların ödevi nedir?
- Kitapları okuyanlardansın. Kitapları okuyanların ödevi bela karşısında sabretmektir.
- Dünya nasıl bir yerdir?
- Dünya ölümlüdür. Neye çabalarsan ölüme çabalarsın!
- Her şeyin bir zamanı mı vardır?
- Her şeyin zamanı ve gök altında olan her işin vakti vardır. Doğmanın vakti, ölmenin vakti, aramanın, bulmanın, yitirmenin vakti vardır. Allah yükleyecek, biz taşıyacağız!
- Akıllı kadınlar nasıl olur?
- Akıllı kadınlar yorucu olur.
- Gerçek dost kazanınca ne olur?
- Gerçek dost kazandın mı, aileyi, geçmişi geleceğiyle birkaç kat büyütüyorsun. Dostlar da olmasa çekilmez bu cenabet dünya..."
- İnsanoğlunda mal konusunda yaklaşım vardır?
- İnsanoğlu, sağlığında canının istediğini yemez ama, ölüm korkusuna düştü mü, kesenin ağzını açar."
- Atalar alışmadığımız bir durumla ilgili ne söylemiş?
- Alışmadığın aş, ya diş ağrıtır, ya baş.
- İnsanların namuslu olmalarıyla övünmeleri hakkında ne dersiniz?
- Bir memlekette insanlar namuslu olduklarıyla ayrıca övünüyorlarsa, o memleketin hali dumandır...
- Yorgunluğunuz nerenizde?
- Bizim yorgunluğumuz gövdemizde değil, ruhumuzda olsa gerek.
- Sevdiklerimizden haberdar mıyız?
- Sevdiklerimizden haberimiz yok...İnsanlar, tek başına acılar içinde kıvranıyor. Haberimiz yok...
- Ne denilmiştir?
- 'Olmaz olmaz bu dünyada' denilmiştir.,,
- Aklın belası nedir?
- Aklın belası övünmek, yüreğin belası bağırmak."
- Her durum kendine özel midir?
- Her malın kılıfı kendine ve de alıcısına göredir.
- Herkesin dostumuz olması mümkün mü?
- Padişah postuna oturanın dostu kadar düşmanı da olur.
- Aldanmak istersek ne yaparız?
- Aldanmak istersen, bildiğini bilmezden gelirsin!”
- Kişi kimi kıskanır?
- Bil¬mez misiniz, herkes kendisine denk saydığını kıskanır.
- Halklarına baskı yapan idareler hangi idarelerdir?
- Aslında halklarına baskı yapan idareler, isteseler bile halkçı olamamış pis idarelerdir. Halkçı olamamak, soygunculuktan, Bir de yeteneksizlikten gelir. Ya da soyguncularla, yeteneksizlerle başa çıkamayacak kadar hayvan olmaktan...
- Her kılavuza güvenilir mi?
- Her kılavuza güvenilmez. Çünkü kılavuz, hem can kurtarıcıdır hem de can alıcı
- Develer Angarya'ya toplanırken tilki ne dedi?
- Biz tilkiliğimizi anlatana kadar, post elden gider.
- Köklü devrim neresinden bilinir?
- Gelirken milleti sevindirmesinden, giderken bir daha sevindirmesinden!
- Nasıl bir yapımız var?
- Biz köylüyüz. Gösterişe ölürüz. Gösterişciliğimizden ellerin lafına çok bakarız. Sıkça efeleniriz ama, fukara komşumuzdan başkasına da gücümüz yetmez.
- Bir ülkede düzen bozulursa ne olur?
- Bir ülkede düzen bozulursa, her şey bozulur.
- Çoğunluk her zaman haklı olur mu?
- Milletin çoğunluğu her zaman haklı olmaz!
- Milletvekilliği emekliliğiyle ilgili önemli bir sorunuz var söyler misiniz?
- Neden on dakika vekillikte bulunmuş olan birisi, velev arkasında on dakika devlet hizmetin de bulunsa bile, ayda 150 lira kadar hiçbir memleketin tahammül edemeyeceği bir emekli maaşı alsın?
2222222222222222222222222222
- Çokluk sürekli midir?
- Doğruymuş meğerse, çok¬luğun bir yerde yokluğa kavuştuğu.
- Kovulduğu yere gitmek kime mahsustur?
- Kovulduğu yere gitmek ite mahsustur.
- Değişim nasıl olmalı bir memlekette?
- Bir memleket düşünün, A'dan Z'ye kadar bütün kanunları değişecek... Salt kanunları değil, kafalarımızın içi, yüreklerimizde ki inançlarımız değişecek... Kötü alışkanlıklarımız... Sözgelimi, tembelliklerimiz... Adam sendeciliklerimiz... Her şey devletten bekleme alışkanlıklarımız.. devrimlerden hemencecik Umut kesmelerimiz...
- İnsan vatanını ne zaman yeteri kadar sevemiyor?
- Karısı, çocuğu olmazsa, insan vatanını asla yeteri kadar sevemiyor.
- Bazen ne yaparız?
- Denizi geçer, derede boğuluruz.
- Aç bir dünyada edebiyat ne yapabilir?
- Açlığı belki gideremez ama, insanlara neden aç olduklarını, bu açlığı hangi yoldan, hangi güçle yenebileceklerini gösterir.
- Hak konusunda kimi seçeceğiz?
- Haklı ile haksızı seçme zorunda olana bir tek yol vardır: Haklıyı seçmek... Burada para işlemez, milyon olsa işlemez!
- Yiğidi ne öldürür?
- Yiğidi kılıç kesmez, bir kötü söz öldürür.
- Kendi değerimizdekilerin ya da kendimizden üstün olanların pisliğini neden pislik saymıyoruz?
- Biz ancak kendimizden aşağı gördüklerimizin pisliklerinden iğreniyoruz.
- Ahlak düzeni sağlam olmayan ve soyguncularıyla başa çıkamayan bir toplum ne yapar?
- Ahlak düzeni sağlam olmayan ve soyguncularıyla başa çıkamayan bir toplum, ruhunda artakalmış barbarlık duygusunun da baskısıyla soygunculara karşı hayranlık duyar
- Elinde ne vardı?
- Her zamanki gibi, elinde kitap vardı.
- Biz köylüler nasılız?
- Biz köylüyüz, arslanım, birbirimize karşı kurt gibiyiz, yabancıya karşı köpek gibi.
- Millerler neye benzer?
- Milletler de, zaten balıklar gibidirler... Başlarından tutuluyorlar. Yahut başlarından çürüyorlar.
- Kadınlar erkeklerden ne istiyor?
- Bence bu dünyada kadın milletinin %99'u güvenden başka hiçbir şey istemiyor. Aşk maşk, para mara,güzellik güzellik hep laf. Kadın kısmı yalnız güvenlik arar. Güven dediğimiz meret de lafla olmuyor.
- Bir adam ne yapmalı?
- Okusun, okumasın adam bir kitap gezdirmeli yanında mutlaka.
- Ormanın yırtıcılarıyla insan arasında ne fark vardır?
- Ormanın yırtıcılarında yırtıcılık açlığı girip giderene kadarmış. İnsanlar arasındaki yırtıcılık; Ekmeğe, kadına, hatta yaşamaya dahil tıka basa doymuş olsalar yine sürüyor
- Kadınlar nasıl güzeldir?
- Kadın her zaman, aklıyla, namusuyla, merhametiyle, cesaretiyle güzeldir. Boyayla, ipekle, hele etiyle cilvesiyle değil…
- Biz kendimizi mi aldatıyoruz?
- Bilirsiniz, kendimizi aldatmaya başladık mı çevremizi de aldatmaya başlarız! Farkına varmadan yaparız bunu çoğunlukla... Farkına vardığımız zaman da iş işten geçmiş olur."
- Olmuş işin kötüsü olur mu?
- Olmuş işin kötüsü olmaz, olsa olsa az biraz ceremesi olur.
- İnsanın en güçlü yönü nedir?
- İnsanın en güçlü yönü alışması...En güçsüz yönü de bu...
- İnsanlara karşı yaklaşımımız nasıl olsun?
- Kimsenin işine karışma, dünyalığın varsa, çubuğunu yak, keyfine bak!
- Bir fikirde kadınlar ikna oldu mu nasıl bir sonuç ortaya çıkar?
- Bir fikir kadınlar tarafından kolayca kabul edilirse o fikir er geç, yüzde yüz yener.
- Ne demeyelim?
- Deme olmaz olmaz Olmaz olmaz bu dünyada.
- Neden tehlikelidir yabancılarla o kadar içli dışlı olmak?
- Farkına varmadan aşmış bulunursun bağımsızlık çizgisini... Dizginler elinde sanıp asılırsın... Küt düşersin sırtüstü..."
- İnsanları ne zaman değerlendirmeli?
- “İnsanları çabalarken değerlendirmeli…”
- Akıl her zaman doğru çalışır mı?
- Akıl her zaman doğru çalışmıyor, çeşitli hırslar, isteklerde yanılmaları kolaylaştırıyor.
- Aklın belası nedir?
- Aklın belası övünmek, yüreğin belası bağırmak.
- Son olarak neye akıl sır ermez?
- Bir Allah’ın bir de hükumetin ne yaptığına akıl sır ermez.
- Bu güzel muhayyel söyleşi için teşekkür ediyor rahmet diliyorum.
- NOT: Bu muhayyel söyleşi yazarın eserlerindeki cümlelerine sorular üretilerek kurgulanmıştır.